Zespoły badawcze

Zespół Ekotoksykologii

Zespół Ekotoksykologii to grupa naukowców zajmujących się badaniami z zakresu ekotoksykologii i biomonitoringu środowiska. Zespół tworzą pracownicy dr hab. Łukasz J. Binkowski, dr Marzena Albrycht i dr Martyna Błaszczyk-Altman, dr Katarzyna Kucharska, mgr Izabela Wiśniowska, doktoranci i studenci Instytutu Biologii i Nauk o Ziemi, jak również współpracownicy z innych uniwersytetów oraz instytutów PAN.

Nasze badania koncentrują się na obiegu metali w przyrodzie i ich wpływie na organizmy. Obecnie realizujemy projekty dotyczące stężeń metali u ptaków wodnych, drapieżników oraz człowieka. Metale przedostają się do organizmów zwierząt głównie wraz z pożywieniem, co prowadzi do ich stopniowego narażenia na negatywne skutki tych zanieczyszczeń. Substancje te ulegają bioakumulacji, osiągając najwyższe stężenia w organizmach drapieżników, które znajdują się na szczycie łańcuchów troficznych. W ciągu ostatnich dwustu lat tempo wzrostu stężeń metali w otaczającym nas środowisku oraz ich biodostępność nieustannie rosły stwarzając tym samym bezpośrednie zagrożenie dla organizmów żywych, gdyż w perspektywie długoterminowej czas ten jest zbyt krótki na wykształcenie skutecznych mechanizmów detoksykacyjnych (z punktu widzenia procesów ewolucyjnych). W konsekwencji obserwujemy częste przypadki zatruć zarówno pojedynczych osobników, jak i całych populacji, co negatywnie wpływa na stabilność ekosystemów. Określenie zawartości metali w tkankach zwierząt pełniących rolę końcowych ogniw troficznych stanowi kluczowy element badań, gdyż może wskazywać poziom maksymalnego skażenia środowiska, w którym bytują.

W badaniach wykorzystujemy zaawansowane techniki analizy instrumentalnej, które pozwalają nam precyzyjnie określać stężenia badanych pierwiastków. Łączymy je z nowoczesnymi metodami statystycznymi, co umożliwia kompleksową interpretację otrzymanych danych. Realizując nasze projekty, bezpośrednio współpracujemy z polskimi ośrodkami badawczymi (takimi jak Państwowa Akademia Nauk czy Uniwersytet Gdański), jak i z całego świata (między innymi z Francji, Słowacji czy Wielkiej Brytanii).

Osoba do kontaktu:
dr hab., prof. UKEN Łukasz J. Binkowski lukasz.binkowski@uken.krakow.pl

 

 Fot. P. Bieniek

Zespół Badań Sedymentologicznych

Zespół Badań Sedymentologicznych tworzą pracownicy IBNZ (geografowie), prowadzący badania rozwoju i przekształceń rzeźby w różnych strefach klimatycznych np. mobilizacja i stabilizacja pól wydmowych New Jersey Pine Barrens wschodnie USA; pochodzenie i działalność pola wydmowego Albany Pine Bush, Nowy Jork, północno-wschodnie USA; rozwój ruchów masowych w północnym Wietnamie; granulometria stożków gruzowych w kontekście zróżnicowanego klimatu peryglacjalnych stoków górskich (na przykładzie Spitsbergenu i środkowej Azji). Ponadto w badaniach wykorzystujemy opracowania stanowisk sedymentologicznych w Karpatach Zachodnich w kreowaniu nowych geostanowisk i promocji geoturystyki.

Badania Zespołu skupiają się na analizach cech teksturalnych osadów pochodzących z różnych środowisk sedymentacyjnych. Jako jeden z nielicznych ośrodków w Polsce, na podstawie kształtu ziaren frakcji piaszczystej i pylastej oraz automatycznej analizy obrazu, zajmujemy się określeniem materiału źródłowego osadów, odtworzeniem warunków transportu i procesów geomorfologicznych, jak również interakcji pomiędzy poszczególnymi środowiskami np. fluwialne-eoliczne.

Współpracujemy z innymi ośrodkami naukowymi zarówno w kraju jak i za granicą (m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Śląski, Geological Survey of Canada; Institiute of Geological Sciences, Vietnam Academy of Science and Technology; School of Natural Science and Mathematics, Geology Department, Stockton University USA, Instytut Geografii SAV, Geografický ústav Slovenskiej Akadémie vied).

Osoba do kontaktu: dr Dorota Chmielowska-Michalak dorota.chmielowska-michalak@uken.krakow.pl

Aparatura badawcza:
– Analizator wielkości cząstek Mastersizer 3000 firmy Malvern – Analizator umożliwia pomiar wielkości cząstek w zakresie 0,01 – 3500 µm. Przystawki (przystawka Hydro EV, Aero S) umożliwiają badania dyspersji cieczowych jak i suchych cząstek.
– Analizator Morphologi G3SE firmy Malvern – zautomatyzowany, bardzo czuły instrument do jednoczesnego określania kształtu, wielkości i liczby analizowanych cząstek w próbce. Umożliwia pomiar zarówno cząstek w stanie suchym, jak i emulsji, a także zawiesin cieczowych, w zakresie wielkości cząstek 0,5 – 1300 µm.
– Sonikator ultradźwiękowy wraz z komorą dźwiękochłonną firmy Sonics
– Zestaw sit laboratoryjnych wraz z wytrząsarką Multiserw-Morek

 

 

Zespół Pszczelnictwa

Głównym obiektem zainteresowań naukowych Zespołu Pszczelnictwa jest pszczoła miodna (Apis mellifera), a tematyka realizowanych badań wielokierunkowa. Obejmuje m.in. bionomię, ekologię pszczół, ze szczególnym uwzględnieniem poszukiwania naturalnych substancji biologicznie czynnych, które mogłyby być wykorzystywane w ich ochronie przed chorobami np. warrozą. Ponadto, interdyscyplinarnie prowadzone są badania dotyczące jakości produktów pszczelich i ich wpływu na organizmy zwierząt, głównie człowieka.

Biorąc pod uwagę szeroki zakres prowadzonych badań (fizjologia i ekologia rodziny pszczelej, rośliny miododajne, analiza pyłkowa, skład chemiczny produktów pszczelich i ich wpływ na organizmy w badaniach in vivo i in vitro, choroby pszczół i inne) w skład Zespołu Pszczelnictwa wchodzą naukowcy reprezentujący różne dyscypliny naukowe, m.in dr hab. Agnieszka Greń, prof. UKEN; dr hab. Beata Barabasz-Krasny, prof. UKEN; dr hab. Ewa Żesławska, prof. UKEN; dr hab. Elzbieta Rudolphi-Szydło, prof. UKEN; dr Barbara Dyba; dr Anna Chrobak-Žuffová; dr Zofia Goc; dr inż.  Joanna Korzeniowska; ; dr Barbara Kreczmer; dr inż. Renata Muchacka; dr Grzegorz Rut; mgr Edyta Kapusta, doktoranci, studenci, pszczelarze.
Osoba do kontaktu: Dr hab., prof. UKEN Agnieszka Greń agnieszka.gren@uken.krakow.pl

Słowa kluczowe:
pszczelnictwo; pszczoła miodna; produkty pszczele